|
Güneydoğu illeri ne yazık ki uzun süredir kaçak elektrik ile anılır oldu.
Türkiye genelinde kaçak elektrik kullanımı %14’ün altında iken bu bölgede dağıtım şirketinin yıllardır basından da izlediğimiz mücadelesi sonunda gelinen nokta %43 dolayı…
Son günlerde özellikle Şanlıurfa ve Mardin’de adeta tarlalardan kaçak, kaydı, kuydu olmayan yüzlerce trafo fışkırmaya başladı.
Önce Şanlıurfa’da 100 bin nüfuslu bir şehre yetecek sayıda trafo el geçirildi. Ardından Mardin’de yıl içerisinde ele geçen kaçak trafoların 4 milyonun ihtiyacını karşılayacak güçte olduğu duyuruldu.
Bu tür haberler gerek basıda, gerekse sosyal medyada yer aldıkça Güneydoğu imaj açısından sürekli prestij kaybediyor. Özellikle batıda yaşayanların yorumları gerçekten üzücü. Bölge insanını rencide edici. Ama bu kaçağı çok küçük bir azınlığın kullandığını, %43 kaçak derken toplumun %43’ünün kaçak kullanmadığını anlatamıyorsunuz.
Bu kadar büyük boyuttaki kaçak tüketime dünyanın hiçbir yerinde rastlayamazsınız. Aslında mevcut şebekenin kapasitesinin belki de 2 katı olan bu yük nasıl kaldırdığı da ayrı bir soru ?
Bu gün yaşanan kesintiler ne ki ? Bu yük karşısında normalde bölgedeki elektrik şebekesinin çoktan çökmesi gerekirdi. Ama şebekenin çekmesini engelleyen dağıtım şirketinin bölgeye yaptığı 1 milyar dolarlık altyapı yatırımı. Bu yatırım sayesinde kaliteli elektrik kullanabiliyor insanlar.
Özelleştirme idaresinden Güneydoğu’ya kaliteli, kesintisiz ve kayıpsız enerji sağlamak için bir adım atıyoruz diyerek 11 yıl önce faaliyetlerine başlayan Dicle Elektrik, kayıp-kaçak oranı %76’lerden 42.8’e indirdi. Daha da aşağı çekilebilirdi ama tarımsal sulama ve kırsaldaki aşırı tüketim, yapılmak istenen kontrollerin şiddet yoluyla engellenmesi gibi sebepler bunu hep engelledi. Ancak dağıtım şirketi 2 milyona yakın abonesine kaliteli ve kesintisiz elektrik verme sevdasından vaz geçmedi. Bu nedenledir ki neredeyse her gün bölgede bir yerlerde kaçak trafolar tespit ediliyor.
Elektrik, dünyadaki en değerli kaynaklardan biri. Ancak evlerimizde her an emre amade kullanılan bu kaynağın buraya nasıl geldiğini hiç birimiz düşünmüyoruz diyebilirim.
Oysa milyar dolarlar harcanarak gerçekleştirilen yatırımlar sonucu elektrik evimizin içine kadar geliyor. Hele bizim gibi petrol bağımlısı olan ve elektriğin büyük kısmı doğal gazdan elde edilen ülkelerde durum daha da kötü.
Dicle Elektrik’ten yapılan açıklamalarda ‘Bölgede elektrik sorunu yok, su sorunu var’ diyordu yetkililer. Gerçekten de öyle. Su varsa çiftçinin belli sebepler dışında elektriğe neden gereksinimi olabilir ki ?
Ya su yoksa ?
İşte bölgemizde yaşanan durum tam da böyle.
Önceleri 100-150 metre derine inemeden bile suya ulaşan çiftçi, şimdilerde 700 metreye inmek zorunda her 1 metre derinlik, yüzlerce kWh daha fazla elektrik demek. Parası ödenmeyince de şebekeye arar demek, ekonomiye zarar demek, cebe zarar demek.
Yıllardır tamamlanamayan olan bir proje var; GAP
Yani Güneydoğu Anadolu Projesi. Barajlar, hidroelektrik santralleri ve en önemlisi de suyu, susamış toprakla buluşturacak olan sulama kanalları…
Ama bu kanallar bir türlü tamamlanamadı. Kanallar tamamlanamayınca da çiftçi kaçak elektrikle yeraltı suyuna dadandı. Çiftçi ve onların kaçak elektrik kullanmasına göz yuman kesimler bu güne kadar sulama kanallarının tamamlanması için mücadele etse belki bu gün durum çok daha farklı olabilirdi. Bu gün elektrik sorun olmaz, çiftçi bu kadar maliyetli su kullanmaz, tarımsal faaliyetler ise çok daha sağlıklı yapılabilirdi.
Bölgedeki çiftçinin elektrik borcunun 28 milyar TL’ye ulaşmış olması durumu açıkça ortaya koyuyor zaten.. Borç konusunda Şanlıurfa ve Mardin başı çekiyor. Borcun %90’dan fazlası bu iki ildeki çiftçiye ait. Tıpkı kaçak kaçak tüketimde olduğu gibi.
Ama durumun farkında olmayan ya da olup bilmezden gelenler ha bire Dicle Elektrik’i hedef alıyor. Sosyal mecralarda bedduaların bini beş para. ‘’Allah belasını versin’’ diyene sormak lazım ‘’ Dicle Elektrik gerçekten Allah’ın belası mı yoksa bölge için bir fırsat mı?’’ diye, Bölgenin istihdamına 8 bin çalışan ile katkı sunan, bölgenin elektrik şebekesine 1 milyar dolar yatırım yapan, bölge ekonomisine yıllardır katkı sunan Dicle Elektrik…
Sonuç olarak kaçak tüketim olmazsa mevcuttaki bu şebeke ile hiç kesinti yaşanmadan gayet kaliteli elektrik kullanabiliriz. Bunu iddia ediyorum.
..ve diyorum ki artık Güneydoğu illeri önümüzde kocaman bir ayıp olarak duran kaçak elektrikle anılmasın.
Enerjiniz hiç tükenmesin, sağlıkla kalın.
|